20.6.18

đôi điều về tên các quốc gia


1. Nhiều tên nước trên thế giới được Việt hóa, tất nhiên qua ngõ tiếng Hán.

Nhớ hồi trước, Indonesia không đồng ý ta gọi là Nam Dương, yêu cầu chính phủ VNCH gọi lại cho đúng. Nhưng với Ba Lan, họ lại thấy thú vị và hãnh diện khi tên nước họ được Việt hóa.

Trải qua nhiều thời kỳ, dần dà, những tên nước trên thế giới Việt hóa rơi rụng lần, đến nay chỉ còn: Ai Cập/ Anh/ Áo /Ấn Độ/ Ba Lan/ Bỉ/ Bồ Đào Nha/ Bờ Biển Ngà/ Đan Mạch/ Đức/ Hà Lan/ Hàn Quốc/ Hoa Kỳ (Mỹ)/ Hy Lạp/ Lào/ Mông Cổ/ Nam Phi/ Na Uy/ Nga/ Nhật Bản/ Pháp/ Phần Lan/ Tây Ban Nha/ Thái Lan/ Thổ Nhĩ Kỳ/ Thụy Điển/ Thụy Sĩ/ Triều Tiên/ Trung Quốc/ Trung Phi và hai nước sắp mai một Úc và Ý.

Tìm hiểu được lý do tại sao những cái tên này còn hay mất đi, cũng là điều hay ho.

2. Nguồn gốc việc phiên âm (bằng Hán tự) tên các nước bằng trên thế giới này, khởi từ Nhật Bản hay Trung Hoa, vẫn là điều chưa xác quyết.

Có người cho rằng do hướng ra phương Tây sớm hơn Trung Hoa, nên việc ghi lại tên các nước trên thế giới bằng tiếng Hán (trong tiếng Nhật là chữ kanji - hán tự) bắt nguồn từ Nhật Bản.

Nhưng công cuộc Âu hóa Nhật Bản bắt đầu từ cuối thế kỷ 19, trong khi cuối thế kỷ 18, đời Càn Long, qua "Tứ Khố Toàn Thư" đã chính thức xác định nhiều tên nước trên thế giới.

3. Trong vấn đề phiên âm tên các quốc gia giữa Nhật Bản và Trung Hoa cũng vài những điểm khác biệt thú vị.

- Nước Nga: Trung Hoa phiên âm là Nga La Tư và rút gọn là Nga. Nhật Bản phiên âm là Lộ Tây Á và rút gọn là Lộ.
- Nước Mỹ: Trung Hoa phiên âm là Á Mỹ Lợi Gia và rút gọn là Mỹ. Nhật Bản phiên âm Á Mễ Lợi Gia và rút gọn là Mễ.
- Nước Đức: Trung Hoa phiên âm là Đức Ý Chí và rút gọn là Đức. Nhật Bản phiên âm là Độc Dật và rút gọn là Độc.
...

4. Lụm lặt nhiều nơi, gom lại, đọc cho vui, quý bạn!

2 nhận xét:

  1. Còn thiếu Nam Tư chưa tính?
    Tại sao từ Phú Lang Sa lại biến thành Pháp ? Không phải là rút gọn, vì rút gọn thì phải là Phú chứ?
    Tại sao từ Xiêm La lại biến thành Thái Lan ? Tương tự, Cao Miên biến thành Cam-pu-chia? Và Cao Ly biến thành Triều Tiên ? Rồi còn Nam Dương biến thành In-đô?
    Nước Anh chắc là từ chữ Anh Cát Lợi – kể nốt cho đủ.
    Tại sao Tây Ban Nha không rút gọn thành Nha ? Sao Bỉ/Áo/Ý/Úc thì được gọi rút gọn, nhưng Bồ Đào Nha, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Na Uy, Ba Lan lại không rút gọn. Tương tự các nước gần mình đều không rút gọn: Nhật Bản, Ấn Độ, Thái Lan, Triều Tiên. Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ đôi khi được gọi tắt là Thổ. Hay là vì nó xa thì gọi xách mé tý cũng được hehehe.
    Có tên như Mã Lai vẫn còn dùng song song với Malaysia. Song Phi Luật Tân đã hoàn toàn trở về với tên Phillippin. Một số nước khác cũng đã quay về tên tiếng Anh, như Tân Gia Ba (Singapore), Tân Tây Lan (New Zealand), thôi cũng bỏ qua Gia Nã Đại (Canada), Tô Cách Lan (Scotland), Ái Nhĩ Lan (Ireland) …
    Bờ Biển Ngà là tên dịch chứ không phải phiên âm. Tương tự như Trung Phi và Nam Phi.
    Một số tên biến mất do nước đó đổi tên, ví dụ Ba Tư giờ là Iraq, nhưng Công chúa thì nhất định phải là Công chúa Ba Tư, chứ không có Công chúa Iraq.

    Trả lờiXóa
:)) w-) :-j :D ;) :p :-( :) :( :X =(( :-o :-/ :-* :| :-T :] x( o% b-( :-L @X =)) :-? :-h I-) :bh :8) :b) :-s :-r :O) :m)